درباره
پوهنځی علوم وترنری در ماه حوت سال 1352 هجریخورشیدی مطابق فبروری 1974 میلادی در چوکات پوهنتون کابل ایجاد شد. مسلک وترنری نه تنها از لحاظ صحت حیوانی، بلکه از نگاه صحت عامه نیز یک رشتۀ باارزش میباشد، زیرا شمار قابل توجه بیماریهای ساری میان حیوانات و انسانها مشترک اند.
پوهنځی علوم وترنری کادرهای ملی وترنری را، که بتوانند بیماریهای عمدۀ حیوانی به ویژه بیماریهای ساری را که بخش قابل توجه آنها را بیماریهای مشترک انسان و حیوان تشکیل میدهند، تشخیص، درمان، جلوگیری، کنترول و ریشهکن نمایند؛ تربیه مینماید. به این ترتیب اهل این مسلک نه تنها بیماریهای حیوانی را درمان، جلوگیری و ریشهکن مینمایند، بلکه در جلوگیری بیماریهای عمدۀ انسانی مانند توبرکلوز، بروسلوز وغیره، و بلند بردن سطح اقتصاد خانوادهها و اقتصاد ملی نیز نقش اساسی دارد.
مسؤولین این پوهنځی جهت رشد و انکشاف پوهنځی همواره برای یافتن منابع مالی کوشیدهاند که در اثر همین تلاشها در گذشته، پوهنځی علوم وترنری و پوهنتون کابل موفق گردیدند تا قرارداد همکاری با UNDP/FAO را عقد نمایند. به کمک مالی پروژۀ FAO پوهنځی علوم وترنری، در جریان تقریباً 15 سال به این پوهنځی به یکی از پوهنځیهای مجهز پوهنتون کابل تبدیل گردید و با استفاده از کمک مالی آن پروژه توانست تا 22 لابراتوار مجهز، کلینیک تدریسی و چند کشتگاه حیوانی تحقیقاتی ایجاد نماید. به همین گونه با بهرهبرداری از امکانات مالی پروژۀ یادشده، تعداد زیادی از استادان این پوهنځی جهت تحصیلات ماستری و داکترا به کشورهای مختلف فرستاده شدند. با تأسف باید آورشد که از آغاز جنگهای تحمیلی همه دست آوردهای یاد شدۀ پوهنځی علوم وترنری به نابودی کشانیده شد.
در حال حاضر تعمیر این پوهنځی با تمام وسایل و تجهیزات آبرسانی، برق و خدمات انترنتی مجهز میباشد و مورد بهره برداری قرار دارد. به همین گونه 4 لابراتوار پوهنځی به کمک مالی مؤسسۀ جاپانی جایکا (JICA) تجهیز و به بهرهبرداری سپرده شد.
لابراتوار نکروپسی پوهنځی به کمک مالی USDA پس از تجهیز و بازسازی به فعالیت آغاز نمود و به همین گونه مؤسسۀ یادشده برای نابودسازی لاشۀحیوانات و یا بخشهایی از لاشۀ آنها و همچنان برای نابودسازی مواد اضافییی که خطر انتقال بیماریهای مختلف را با خود داشته باشند؛ یک کورۀ لاشهسوزی را نیز اهدا نمود.
این پوهنځی برای پیشبرد کارهای عملی موفق به ایجاد یک شفاخانۀ حیوانی و کشتگاه تحقیقی در ساحۀ دارالامان کابل گردید، در اثر قراردادی که با وزارت زراعت آبیاری و مالداری صورت گرفت؛ به کمک مالی جامعۀاروپا در جوار لابراتوارهای مرکزی، تشخیص دیپارتمنت صحت حیوانی وزارت زراعت زیر نام واحد کلینیکی- جراحی دو تعمیر جداگانه به قسم شفاخانۀ حیوانات کوچک و حیوانات بزرگ اعمار گردید. این تعمیر بر اساس قرارداد عقد شده بین وزارت زراعت،آبیاری و مالداری و پوهنتون کابل برای مدت 30 سال به پوهنځی علوم وترنری داده شده است. اکنون در این تعمیر شفاخانۀ کادری پوهنځی کار و فعالیت دارد.
در طول این مدت بیشتر از 15 تن از استادان ما جهت تحصیلات ماستری و داکترا به کشورهای جاپان، اردن، ایالات متحدۀ امریکا، هندستان و قزاقستان فرستاده شدهاند. به همین ترتیب شماری از استادان با استفاده از بورسهای کوتاه مدت، جهت تجدید معلومات و ارتقای ظرفیت، به کشورهای مختلف سفر نموده اند.
این پوهنځی یک مرکز فعال تکنولوژی معلوماتی و كمپیوتر را نیز دارا میباشد. پوهنتون کورنل امریکا 24 پایه کمپیوتر را در اختیار این مرکز قرار داده است. قابل یاد آوری است که سایر لوازم این مرکز از طرف پروژۀ USAID تأمین گردیده است. در مرکز یادشده محصلان این پوهنځی در اوقات فراغت مطابق به تقسیم اوقات مرتبه، مصروف مطالعه و جستجوی معلومات انترنتی برای آمادهساختن مونوگرافها، سمینارها و کارهایخانه گی شان میباشند.
این پوهنځی دارای یک کتابخانه است که در آن نزدیک به 4000 جلد کتابدرسی، ممددرسی و مجلات علمی و معتبر به زبانهای انگلیسی، دری، پشتو و برخی از زبانهای دیگر موجود میباشد. این کتابخانه در اوقات رسمی همه روزه باز میباشد و مورد بهرهبرداری استادان، محصلان و سایر علاقمندان قرار دارد.
نوشمولان در این پوهنځی پس از سپری نمودن موفقانۀ امتحان شمول در مؤسسات تحصیلات عالی افغانستان شامل این پوهنځی میشوند. تحصیل در این پوهنځی سپری نمودن موفقانۀ10 سمستر تحصیلی را در بر میگیرد. برای محصلان این پوهنځی همه ساله پیش از آغاز دروس برنامۀ آشنایی با پوهنځی و پوهنتون نیز در نظر گرفته میشود . در صنف اول این پوهنځی، محصلان مضامین پوهنتون شمول مانند ریاضی، فزیک، کیمیا، زولوژی، ثقافتاسلامی، زبان انگلیسی و سایر مضامین را فرا میگیرند که از سوی استادان پوهنځیهای دیگر پوهنتون کابل آموزش داده میشوند.
دروس اساسی محصلان بیشتر در صنف دوم آغاز میشود. در این صنف آنها مضامین چون اناتومی وترنری، بیوشیمی، فیزیولوژی، ایکولوژی وترنری و هیستولوژی وترنری را فرا میگیرند که استادان پوهنځی آنها را تدریس مینمایند. در صنف سوم مضامین تخصصی مانند تغذیۀحیوانی، ویرولوژی، حفظالصحۀحیوانی، پرورشحیوانات وغیره آموزش داده میشوند. دروس کلینیکی وترنری در صنف چهارم آغاز و تا ختم صنف پنجم ادامه مییابد. در صنف چهارم شاگردان این پوهنځی مضامینی مانند اپیدمیولوژی، بیماریهای ساری، فارمکولوژی، تشخیص کلینیکی، بیماریهای داخلۀ وترنری و سایر مضامین به شمول روشتحقیق و چگونگی نوشتن یک رسالۀ علمی، به گونۀ مثال یک مونوگراف را، فرا میگیرند. مضامین یاد شده در پهلوی برخی از مضامین دیگر تا به ختم تحصیل، برای محصلان تدریس میشوند. شاگردان در ختم سمستر دهم مونوگرافهای شانرا، که جنبۀ ساحوی دارند، به عنوان پایان نامۀ تحصیلی در حضور هیئت داور، استادان، محصلان و سایر علاقمندان ارایه نموده و از آن دفاع مینمایند و دیپلوم داکتر طب وترنری (DVM) را که معادل به لیسانس (BSc) است، به دست میآورند.
ساحات عمدۀ کاری برای فارغان این پوهنځی وزارت زراعت، شاروالیها، وزارت صحت عامه، وزارت تجارت، مؤسسات غیر دولتی بخش وترنری، سازمان غذا و زراعت جهان (FAO) و بخشهای سکتور خصوصی میباشند. برخی از فارغان این پوهنځی حتی در کشورهای پیشرفتۀ جهان به حیث داکتر وترنر مشغول کار استند. همچنان برخی از فارغان این پوهنځی به ایجاد کلینیکها و دواخانههای حیوانی مبادرت ورزیده اند که از این طریق امرار معیشت نموده و برای هم میهنان شان خدمت مینمایند.