دیپارتمنت تکنالوژی معلوماتی

الف) معرفی:

پیشرفت‌هایی که در بیست و پنج سال گذشته صورت گرفته، باعث شده است که تقاضا برای اشخاص مسلکی در علم کمپیوتر بیشتر شود، در نتیجه ضرورت احساس شده است که یک پروگرام اکادمیک مشخص برای رشتۀتکنالوژی معلوماتی باید در نظر گرفته شود. رشد چشمگیر در این عرصه، باعث گردیده است که اشخاص مسلکی در رشتۀتکنالوژی معلوماتی و مخابراتی تربیه شوند. این رشد سریع توسط پیشرفت‌های تکنالوژیکی در شبکه‌های کمپیوتری، شبکه‌های بیسیم، محیط گرافیکی برای استفاده کننده گان انترنت، صفحات‌ویب و پروگرام‌های تطبیقی بوجود آمده است. در حالی‌که پروگرام‌های آموزشی مانند انجنیری کمپیوتر و کمپیوتر ساینس جواب‌گوی این روش‌های جدید استند، اما عمل کرد آن در عرصه‌های متذکره بشکل کند می‌باشد. در نتیجه استخدام کنند گان متوجه این مشکل شدند و تقاضا نمودند که فارغان این رشته نمی‌توانند بطور مستقیم، نیازمندی‌های ایشان را مرفوع سازند، بناً باید رشته‌های جدید بوجود آید‌ تا جوابگوی این تقاضا باشد. بطور مثال بسیاری از پروگرام‌های درسی در رشتۀ کمپیوتر ساینس و انجنیری کمپیوتر در موارد آموزش مهارت‌های عملی در بخش‌های اداره سیستم، ادارۀ شبکه‌ها به طور مشخص و عملی تمرکز نمی‌کند، در حالی‌که این یک ضرورت در اکثریت ادارات می‌باشد تا این اشخاص این توانایی را داشته‌باشند که زیربنا‌های تکنالوژی معلوماتی را اداره نمایند. در عین‌حال مهارت‌های لازم در بخش انکشاف صفحات ویب و فرصت‌های دیگری که در انترنت موجود است‌، مورد بحث قرار نمی‌گیرد. و حتی به دلیل بیشتر تیوری بودن موضوعات و تأکید بیشتر در پروگرام‌های تیورتیک کمپیوترساینس، فارغان این رشته، معلومات کافی در مورد شیوه‌های کاری مؤسسات ندارند و نمی‌توانند که از دیدگاه استفاده کننده و تجارتی، از پشتیبانی لازم برخوردار باشند. امروز تشکیلات اقتصادی و شرکت‌های بزرگ، متوسط و کوچک بالای زیربنا‌های تکنالوژی معلوماتی و امنیت معلومات خویش بسیار زیاد وابستگی دارند و علاقمند استند تا این زیربنا‌ها بیشتر تقویت گردد. تهیۀ شبکه‌های قابل اعتماد و محفوظ برای همچو مؤسسات یک فکتور اساسی در موفقیت تجارت ایشان بشمار می‌رود.

با در نظرداشت تمام موارد فوق دیپارتمنت تکنالوژی معلوماتی در چوکات پوهنځی کمپیوترساینس در سال 2008 منیحث یکی از دیپارتمنت‌های کلیدی و اساسی ایجاد گردید. مأموریت این دیپارتمنت تهیۀ تحصیلات عالی قوی و معیاری برای محصلان علاقمند این رشته می‌باشد، تا ایشان بتوانند بطور موفقانه راه حل‌های مناسب را با استفاده از دانش مسلکی، مهارت‌های تحلیلی و ضروریات ادارات تهیه و تطبیق نمایند. در عین حال این دیپارتمنت سعی و کوشش دارد تا همکاری‌های اکادمیک را با پوهنتون‌های بین المللی، شرکت‌های بین‌المللی‌جهت بهبود و معیاری ساختن پروگرام درسی، ایجاد و تقویت نماید. پروگرام درسی این دیپارتمنت طوری طراحی گردیده است که جوابگو ی نیازمندی‌های امروزی و آیندۀ افغانستان می‌باشد.

ب) اهداف آموزشی:

هدف عمدۀ این دیپارتمنت، تربیۀ کدر‌های مسلکی در رشتۀتکنالوژی معلوماتی و مخابراتی می‌باشد. پروگرام درسی این دیپارتمنت نیز بالای همین هدف تمرکز نموده است و محور اصلی طراحی پروگرام درسی در مطابقت به همین هدف است. اشخاصی که از این دیپارتمنت فارغ می‌شوند، می‌توانند بحیث اشخاص مسلکی و متخصصین در مؤسسات مختلف به حیث مدیران سیستم، مدیران شبکه، انجنیران شبکه، متخصصین شبکه، مهندسین شبکه، متخصصین امنیتی شبکه، مسؤولین دیپارتمنت‌های تکنالوژی معلوماتی، مشاورین تکنالوژی معلوماتی و مخابراتی، ایفای وظیفه نمایند.

۱. دیدگاه:

• ایجاد یک شهرت عالی در سطح ملی، منطقوی و بین‌المللی با ارایۀ آموزش با کیفیت، مؤثر و کارآمد بر اساس نصاب درسی تکنالوژی معلوماتی و استندردهای قابل قبول.
• تولید فارغ‌التحصیلانی که می‌‌توانند با توجه به نیازهای محلی و دیدگاه‌های آینده‌نگر تکنالوژی معلوماتی، مهارت‌ها و الزامات مسلکی تکنالوژی معلوماتی در سطح ملی و منطقوی را براساس نصاب درسی تکنالوژی معلوماتی استندرد برآورده سازند.
• تبدیل شدن به بخشی از مجامع تحقیق جهانی و مشارکت فعال در کمپیوترساینس و ترویج تحقیق و نوآوری در بین دانشمندان کمپیوتر افغانستان.

۲. مأموریت:

• فارغ نمودن محصلان دارای مهارت بالا بر اساس معیارهای استندرد آموزش ‌تکنالوژی معلوماتی و نصاب درسی کاملاً پذیرفته شده (ACM / IEEE IT2017) و رهنمودهای مسلکی موفق با توجه به نیازها و بازار کار افغانستان.
•  فراهم کردن یک محیط یادگیری که به محصلان کمک کند تا مهارت‌های مسلکی، تحقیقی، رهبری، حل مسئلۀ، یادگیری مداوم و مهارت‌های کارآفرینی را بیاموزند.
• تولید فارغ‌التحصیلان، در زمینۀ تکنالوژی معلوماتی با مهارت‌های لازم مسلکی که می‌‌تواند راه حل‌ها و زیرساخت‌های تکنالوژیکی را ارائه نماید، همچنان برنامه‌ریزی، طراحی، ساخت، توسعه، مدیریت، نگهداری و ایمن‌سازی کند و می‌‌تواند به افغانستان در ساختن سیستم‌های شفاف، قابل اعتماد، قوی، پایدار و مقرون به صرفه، کمک نماید.
• ارائۀ علوم نظری و عملی تکنالوژی معلوماتی كه می‌‌تواند مشارکت فارغان را با به كارگیری علم خود، در پروژه‌های تحقیقاتی بین رشته‌یی، برای منافع افغانستان، با توجه به تأثیرات اجتماعی و اخلاق تکنالوژی معلوماتی، حمایت و تضمین كند.
• آموزش محصلان برای ترکیب تکنالوژی‌های جدید به منظور بهبود تجربۀ کاربری و افزایش تولید.
• شگوفا کردن محصلان با استفاده از جدیدترین تکنالوژی‌ها و ابزارهای نوظهور از نظر سخت افزاری، نرم‌افزاری و مجازی سازی برای حل مشکلات پیچیده.
• تولید کارشناسان تکنالوژی معلوماتی برای بازارکار افغانستان، و رفع وابستگی به کارشناسان خارجی.
• آموزش فارغ‌التحصیلانی که قادر به انجام تجزیه و تحلیل دیتا و سیستم، مستندسازی و طراحی سیستم‌های تکنالوژی معلوماتی باشند.
• تولید فارغ‌التحصیلانی که قادر به آغاز برنامه‌ریزی، اجرأ، ارزیابی و انجام کامل پروژه‌های تکنالوژی معلوماتی باشند.
• ایجاد بستر لازم برای فارغ‌التحصیلان، تا تحصیلات عالی خود را در زمینۀ تکنالوژی معلوماتی در مؤسسات داخلی و بین‌المللی‌ ادامه دهند.

۳. اهداف اساسی:

پروگرام درسی دیپارتمنت تکنالوژی معلوماتی با در نظرداشت سروی‌هایی که توسط بعضی مؤسسات انجام یافته است، عیار گردیده است و ضروریات کنونی و چندسال آیندۀ کشور را برای متخصصین، در همین رشته در نظر گرفته است. بناً دیپارتمنت تکنالوژی معلوماتی با در نظر داشت اهداف اکادمیک خود دیپارتمنت، پوهنځی کمپیوتر ساینس، پوهنتون کابل و وزارت تحصیلات عالی، وزرات مخابرات و تکنالوژی معلوماتی، پروگرام درسی خویش را طرح و دیزاین نموده است تا تمام ضروریات کشور را تا حدامکان، مد نظر گیرد.

تجارب و مطالعات از دیگر ممالک جهان نشان می‌دهد که ضرورت به اشخاص مسلکی در رشتۀتکنالوژی معلوماتی روز به روز بیشتر شده می‌رود.

ممالک مانند افغانستان که در حال پیشرفت بسیار سریع قراردارند و کوشش دارد که تکنالوژی‌های جدید را بپذیرد و آنرا جزء سیستم کاری ادارات دولتی و خصوصی نماید، تا بتواند که خدمات الکترنیکی مؤثر را ارائه کند، ضرورت به اشخاص مسلکی و متخصصین در این رشته بیشتر می‌باشد.

اکنون یک تعداد از ادارات دولتی و خصوصی، متخصصین تکنالوژی معلوماتی را از ممالک دیگر استخدام می‌کنند تا سیستم‌های کمپیوتری ادارات شان را دیزاین، تطبیق، نگهداری، اداره و محافظت کنند. با در نظر داشت این حقیقت، دیپارتمنت تکنالوژی معلوماتی پوهنځی کمپیوتر ساینس کوشش نهایی را به خرچ داده است، تا یک پروگرام درسی را دیزاین و تطبیق نماید که جوابگوی ضروریات ادارات محلی باشد.

در نتیجه، امروز بسیاری از فارغان این دیپارتمنت و پوهنځی، در اکثریت دوایر دولتی و خصوصی اشغال وظیفه نموده‌اند، و ضرورت وارد نمودن و استخدام متخصصین خارجی را به شکل قابل‌ملاحظه کاهش داده است، و با تطبیق پروگرام تجدیدنظر شدۀ کنونی ضروریات آیندۀ کشور بیشتر مرفوع خواهدشد و فرصت‌های کاری خوب برای افغان‌های‌فارغ این رشته، مساعد می‌شود‌، و نیز این عمل تأثیر بزرگ در اقتصاد و مارکیت کار افغانستان خواهدداشت.

ج) توأمیت‌ها:

دیپارتمنت تکنالوژی معلوماتی به صورت مستقیم توأمیت‌هایی با ادارات ذیربط ندارد تمام ارتباطات رسمی، تدریسی، تحقیقی و غیره از آدرس پوهنځی کمپیوترساینس و پوهنتون کابل صورت می‌گیرد.

د) لابراتوار و تجهیزات آموزشی

این دیپارتمنت دارای ۲ لابراتوار مجهز برای عملی ساختن دروس عملی می‌باشد.

اعضای کادر علمی دیپارتمنت تکنالوژی معلوماتی:

1. پوهندوی صبغت الله اسلمزی
2. پوهنمل محمد یحیی اخلاقی
3. پوهنیار سید عابد سادات
4. پوهنیار عمر سلیم مهمند

هـ) نصاب تحصیلی (مضامین تخصصی)

شماره	نام مضامین	کود نمبر	تعداد کریدت	شماره	نام مضامین	کود نمبر	تعداد کریدت
۱	شبکۀ کمپیوتری ۱	CS324	۵	۱۰	شبکۀ کمپیوتری ۴	CS621	۴
۲	مهندسی کمپیوتر	CS423	۵	۱۱	پروگرام‌نویسی شبکه	CS622	۴
۳	شبکۀ کمپیوتری ۲	CS424	۴	۱۲	مدیریت پروژه‌های ICT	CS625	۴
۴	شبکۀ کمپیوتری ۳	CS521	۵	۱۳	شبکۀ بیسیم و مویابل	CS722	۴
۵	سیستم‌های عامل شبکه	CS524	۵	۱۴	اساسات امنیت سایبری	CS723	۴
۶	ساختار معلومات اولیه و الگورتم‌های شبکه	CS515	۴	۱۵	روش تحقیق و پروژه	CS725	۴
۷	محاسبات ابری	CS822	۴	۱۶	حکومت‌داری الکترونیکی	CS825	۲
۸	اساسات سایبری پیشرفته	CS823	۴	۱۷	کارآموزی	CS826	۲
۹	پروژه	CS824	۴