معرفی برنامه دکتورا پوهنځی

در سال‌های حکمروایی محمدظاهرشاه و متعاقب آن در زمامداری محمدداؤدخان دیپارتمنت فارسی دری از لحاظ داشتن کادرهای علمی و ورزیده یکی از غنامندترین دیپارتمنت‌های فاکولتۀ ادبیات در پوهنتون کابل بوده است. در آن سال‌ها زبده‌ترین استادان که نه‌تنها در افغانستان بل در منطقه کم‌نظیر بوده اند در این دیپارتمنت تدریس می‌کردند. ملک‌‍الشعرا صوفی عبدالحق بیتاب، استاد خلیل‌الله خلیلی، علامه عبدالحی حبیبی، پوهاند غلام حسن مجددی، محمدحیدر ژوبل، از مدرسان پیشگام دیپارتمنت فارسی دری بوده اند. در نسل دوم استادان دیپارتمنت فارسی دری پوهاند جاوید، پوهاند همایون، پوهاند شهرستانی، پوهاند رحیم الهام، پوهاند نگهت سعیدی قرار داشتند که با تأسف همۀ آنان امروز در میان ما نیستند ولی با خلق آثار گرانسنگ علمی و ادبی که از خود به یادگار مانده‌اند اکنون هم در دنیای معنوی و فرهنگی جامعۀ ما حضور پررنگ دارند. همین‌طور جامعۀ امروز افغانستان و حتا منطقه هم با نام‌های نسل سوم از استادان دیپارتمنت فارسی دری نیز از نزدیک آشنایی دارند. آنان اکنون هم از پرمحصول‌ترین استادان و دانشمندان کشور شناخته می‌شوند که بحمدلله تا حال نیز شماری از آنان در قید حیات اند.

در سال‌های پسین 9 تن از دانش‌پژوهان که همۀ آنان از میان استادان دیپارتمنت فارسی دری بودند و در سال 1392 شامل برنامۀ داکتری شده بودند، شش تن آنان دفاع نهایی تیزس‌های دورۀ داکتری شان را مؤفقانه به پایان رسانیدند. اگر چه این محصلان را می‌توان دورۀ اول مقطع داکترا در سطح کشور به گونۀ دقیق محسوب کرد اما جای گفتن دارد که پیش از این هم در زمان محمدداؤدخان برنامۀ ماستری و حتا داکترا برای محصلان در دیپارتمنت فارسی دری ادبیات به گونۀ غیر مستقیم فعال بوده است زیرا سامی سعدون از عراق از رسالۀ داکتری خود به رهنمایی داکتر عبدالقیوم قویم و داکتر اسدالله حبیب، و عفاف‌الزیدان از مصر به رهنمایی پوهاند غلام‌صفدر پنجشیری و پوهاند همایون از رسالۀ داکتری خود دفاع نموده‌اند که این مسأله نیز از افتخارات دیپارتمنت فارسی دری در زمینۀ آموزش در سطح بلند تحصیلی در کشور شمرده می‌شود. جای شکران است که دیپارتمنت فارسی دری در طول موجودیت خود در پوهنتون کابل یکی از کانون‌های مهم کادرهای بلندمرتبه به درجۀ تحصیلی داکتری و درجۀ علمی پوهاند بوده است