مرکز معلومات افغانستان (ACKU) در پوهنتون کابل

اهداف اساسی:

• فراهم نمودن سهولت‌های تحقیقی و ترویج فرهنگ مطالعه و بذل خدمات فرهنگی.
• جمع‌آوری، انسجام، سکن، دیجیتال‌سازی و عرضۀ نشرات چاپی و برقی و به دسترس گذاشتن آن برای افغان‌ها در داخل و خارج کشور بوده است. این نشرات مشتمل است بر کلکسیون‌های روزنامه‌ها، جراید، مجلات، پوستر‌ها، نقشه‌ها، عکس‌ها، نتایج سروی‌ها، نشرات صوتی، تصویری، سروی‌ها و گزارش‌های کاری برخی مؤسساتی که در رابطه به افغانستان کار می‌کنند.

• بذل خدمات آموزشی و آگاهی دهی به مردم افغانستان.
• تأسیس و تقویۀ کتاب‌خانه‌ها.
• ترویج فرهنگ مطالعه.
• همکاری و همآهنگی در تدویر کورس‌ها، سیمینارها، ورکشاپ‌ها، جلسات مباحثوی، تحقیقات علمی، ادبی و فرهنگی.
• همکاری در ایجاد تبادل نظر علما، دانشمندان و محققان در خصوص تأمین صلح و ثبات، ترقی و انکشاف، همدیگر پذیری و ملت سازی.

این نهاد به تاریخ 7 حمل 1392 در محوطۀ پوهنتون کابل افتتاح گردید.

اکنون این مرکز -ACKU- با داشتن بهترین سکنرها، وسایل کمپیوتری و انترنتی و داشتن بیش از 170 هزار اثر چاپی و برقی دست داشته در شمار یکی از غنی‌ترین منابع علمی، ادبی، فرهنگی و تحقیقاتی در بارۀ افغانستان است و بیشترین کلکسیون‌ها و آثار موجود در مرکز معلومات افغانستان- به زبان‌های دری، پشتو، انگلیسی و برخی زبان‌های دیگر- از مراجعی چون: ارگان‌های دولتی، نمایندگی‌های سازمان ملل متحد، سازمان‌های غیردولتی، محققین و دیده‌بانان بین‌المللی، جمع‌آوری شده و عمدتاً در زمینۀ صحت و بهداشت، فعالیت‌های زراعتی، تحلیل‌های سیاسی، حقوق بشر، انتشارات نادر و کمیاب دوران جهاد و مجاهدین، روزنامه‌ها و نشریه‌ها، اسناد مربوط به میراث‌های فرهنگی می‌باشد. امروز این مرکز از جملۀ غنی‌ترین مراکز معلومات درباره افغانستان در منطقه به شمار می‌رود.

این مرکز توجه خود را پیرامون چهار موضوع عمده متمرکز کرده است:

• جمع‌آوری کتاب و توسعۀ کلکسیون‌های مرکز معلومات افغانستان (کتاب‌خانه)
• گسترش نشرات و کتاب‌خانه‌های توانا (ABLE)
• ایجاد سهولت‌ها برای انجام تحقیقات علمی و تحقیقی
• برگزاری سیمینارها و کنفرانس‌های فرهنگی (ارتباطات)

کتاب‌خانه:

حفظ نگهداری، تصنیف و ارایۀ بیش از 170 هزار اثر دست داشتۀ متذکره و ادامۀ کار جمع‌آوری و فهرست‌سازی (تازه‌های نشر)منابع و کتابهای تازه نشرشده به صورت مداوم توسط مرکز معلومات افغانستان جمع‌آوری می‌شود، این مرکز؛ مونوگراف‌ها و نشرات مسلسل را نیز از بازارهای ملی و بین‌المللی خریداری می‌نماید. هرچند بخش قابل توجهی از کلکسیون‌ها را نهادهای داخلی و بین‌المللی و افراد به این مرکز اهدا می‌کنند. تمام مواد جمع‌آوری شده (به شمول مونوگراف‌ها و نشریه‌ها به زبان‌های مختلف) در کتاب‌خانه به شیوه کانگرس امریکا فهرست‌بندی شده و زیر عنوان و موضوع مشخص قرار داده می‌شوند و یک شماره‌ فراخوان برای هر سند اختصاص داده شده است، تمامی این موارد در داخل سیستم استاندارد و مطابق به قوانین و مقررات (2) فهرست‌بندی انگلو– امریکن (AACR2)، صورت می‌گیرد. تمام موارد فهرست‌بندی شده در دیتابیس آنلاین کتاب‌خانۀ مرکز معلومات افغانستان(ACKU) ثبت می‌شوند و با جستجوی ساده در آدرس (.www.acku.edu.af/) دستیاب است.

فعالیت‌های این بخش‌های کاری پیوسته به گذشته در عرصه‌های ذیل ادامه دارد: آرشیف عکس‌ها، دیجیتال سازی نشرات چاپی، باز نگهداشتن اتاق‌‌های تحقیق و مطالعه برای محصلان، محققان، و مراجعه کننده گان.

تواناABLE/:

توانا برنامه‌یی برای چاپ و نشر کتاب، تأسیس و توسعۀ کتاب‌خانه‌ها و ترویج فرهنگ کتاب‌خوانی مرکز معلومات افغانستان از نهم ماه میزان 1375برابر با اول اکتوبر 1996 میلادی به داین‌سو از طریق برنامۀ «توانا» توانست که فعالیت‌های خویش را سراسر کشور به منظور ترویج فرهنگ مطالعه و تقویت سوادآموزی توسعه دهد. کتاب‌خانه‌های توانا توسط کتابداران محلی ( مانند) معلمان، کارمندان نهادهای اجتماعی، دکانداران، بزرگان و موسفیدان محلی اداره می‌شوند. این کتاب‌خانه‌ها از تنوع خاص برخوردارند. کتابهایی با موضوعات گوناگون علمی، ادبی، اجتماعی، صحت، نجاری، حرفه آموزی، زراعت، تاریخ، تدبیر منزل، محیط زیست و تعلیم و تربیه در این کتاب‌خانه‌ها وجود دارند. این کتاب‌خانه‌ها هر سال از طریق برنامۀ توانای مرکز معلومات افغانستان به روز می‌شود و کتابهای تازه به این کتاب‌خانه‌ها توزیع می‌شود.

تحقیق:

هدف از ایجاد واحد تحقیق در مرکز معلومات افغانستان حمایت از محققان جهت به دست آوردن مهارت‌های لازم برای طرح، انجام و انتشار تحقیق‌ها با استفاده از اسناد و منابع موجود در کتاب‌خانۀ مرکز منبع معلومات افغانستان است. هدف نهایی ما، بهبود وضعیت تحقیق در افغانستان است به گونه‌یی که تحقیق‌های با کیفیت به زبان‌های ملی و بین‌المللی توسط محققین تولید شود و در دسترس تمام علاقه‌مندان داخلی و خارجی قرار گیرد. واحد تحقیق مرکز معلومات افغانستان جهت بهبود وضعیت تحقیق در افغانستان برنامه‌های ذیل را دنبال می‌کند:

• این مرکز، میزبان گفتگوهای علمی و سیمینارهای تحقیقی در عرصه‌های فرهنگ، اقتصاد، سیاست و جامعۀ افغانستان خواهد بود و همواره از محققین ملی و بین‌المللی به منظور ارایۀ یافته‌های نوین تحقیقی استقبال می‌کند.
• توانمندسازی تحقیق کننده‌گان جوان به منظور ارتقای کیفیت سطح تحقیق به نحوی که زمینۀ انجام و چاپ تحقیق‌های استاندارد با استفاده از منابع بی‌نظیر موجود در مرکز معلومات افغانستان در مجلات معتبر فراهم شود.
• ایجاد شبکه‌یی‌ از محققین ملی و بین‌المللی به منظور تبادل تجارب در زمینه‌های مختلف تحقیقی

واحد تحقیق مرکز معلومات افغانستان، صنف‌ها و کارگاه‌های آموزشی ذیل را برگزار داشته است:

• روش تحقیق کمی و کیفی
• تحلیل اسناد
• آشنایی با منابع موجود در مرکز معلومات افغانستان

علاوه بر این، مرکز معلومات افغانستان از محققین مهمان برای انجام/ ارایۀ تحقیق/ سیمینارها‌،به گرمی استقبال می‌کند و زمینه‌ را برای ارایۀ تحقیق و یافته‌های شان فراهم می‌سازد.

ارتباطات:

بخش ارتباطات مرکز معلومات افغانستان میزبان گفتگوهای علمی در عرصه‌های فرهنگ، اقتصاد، سیاست و جامعۀ افغانستان است. به این منظور مرکز معلومات افغانستان میزبان و سازمان دهندۀ سلسله برنامه‌هایی است که شامل سخنرانی‌های‌عمومی، کنفرانس‌های ملی و بین‌المللی، کارگاه‌های‌آموزشی، نمایشگاه‌های‌عکس و همچنان بحث‌ها و اجرای برنامه‌های فرهنگی می‌شود. هدف اساسی از این برنامه‌ها معرفی گنجینۀ اطلاعاتی مرکز معلومات افغانستان، معرفی آثار محققین و هنرمندان ملی و بین‌المللی است که دربارۀ افغانستان  کار می‌کنند.