برنامه ماستری مدیریت آموزشی
پوهنحی روانشناسی وعلوم تربیتی پوهنتون کابل به تاریخ ۱۳۹۲/۱/۱۳- امر ایجاد فعالیت پروگرام ماستري را درچوكات مديريت آموزشي تحت عنوان مديريت آموزشي اخذ نمود. تاكنون اين برنامه به صورت منظم وبا درنظرداشت تمام شرايط برنامه هاي فوق ليسانس ادامه دارد.
اهداف
اهداف ايجاد برنامۀ ماستري (مدیریت آموزشی) در شرايط فعلي افغانستان، تربيه و آموزش كادرهاي مسلكي و متخصصين در اداره و مديريت و رهبري به منظور بهبود و اصلاح نظام آموزشي در سطح تحصيلات عالي و معارف كشور ميباشد. اين برنامه به صورت كلي به خاطر رشد و انكشاف مهارتهای تخصصي، مسلکی و حرفوي دست اندركاران حوزۀ نظام آموزشي كشور، به ويژه رشتههاي رهبری و مدیریت آموزشی، تکنالوژی آموزشی، انکشاف نصاب تحصيلي و تعلیمی، برنامهريزي تربیتی، پالیسی سازی، نظارت و رهنمايي تربیتی و غیره ايجاد گرديده است. همچنين، هدف ديگر ايجاد اين برنامه بلندبردن سطح درجه تحصيلي تعدادي ازكادرهاي پوهنتونها، به ويژه استادان محترم است، زيرا تعداد كثيري از استادان محترمي كه در پوهنتونها تدريس مينمايند، داراي درجۀ تحصيل لسانس ميباشند که تحصیلات عالی دیگر به انجام این کار رضایت ندارد و آن را به خیر مردم افغانستان نمیداند.
اهداف عمدۀ اين پروگرام ماستري قرار ذيل اند:
- آموزش و تربيۀ رهبران جوان مطابق به شرايط و تحولات و نيازمنديهاي امروزي جامعه؛
- کسب دانش و معلومات ضروری موضوعات مدیریت آموزشی و مديريت سازمانها و نهادهاي آموزشي و ادارات عامۀ دولتي از لحاظ نظری و عملی در سطح افغانستان و جهان؛
- آموزش و تربيۀ كادرهاي متخصص و مسلكي در حوزۀ مديريت و پلانسازي مطابق به شرايط و ضرورت جامعۀ افغاني؛
- مساعد ساختن زمینهها و فضاي بهتر تحصیلی برای محصلان براي کسب معلومات دانش و مهارتهاي راجع به رهبري، سازماندهي و ارتباطات بین سکتورهای دولتی، خصوصی و سایر سکتورهايي که بالای اداره، مديريت، پالیسی و دواير دولتي اثر گذار اند.
- ارتقا و توسعۀ ظرفیت محصلان در راستای تفکر نقادانه و تأمین ارتباط مؤثر و بلند بردن ظرفيتهاي علمي و مسلكي؛
- بلند بردن توانايي و شايستهگيهاي محصلان در مورد ساختن نصاب تعليمي و تحصيلي، طرح نصاب تعليمي و تحصيلي، پروژه سازي و تنظيم امور مالي و اقتصادي؛
پروگرام ماستری مدیریت آموزشی رهبران و مديران صاحب صلاحیت و داراي تخصصي درجه عالي را در رشته مدیریت آموزشی و رهبري سازمانهاي آموزشي به جامعه تقدیم مینماید، که ايشان نه تنها در اصلاح و بهبود، اداره و مديريت نظام آموزشي افغانستان مهم و حياتي خوانده ميشوند، بلكه در تمام سطوح جامعه حائز اهمیت فراوان ميگردد، علاوتاً، ايجاد اين پروگرام در راستای رشد و انکشاف دراز مدت رهبري و مديريت بهتر سازمانهاي آموزشي و حکومت داری خوب در اين كشور نقش برجسته و تعیین کننده با استفاده از فارغ تحصيلان خود خواهد داشت. فارغ تحصيلان اين رشته خواهند توانست منحيث عرضه کنندهگان خدمات اجتماعی، و فراهم كنندهگان بستر سالم اداره و مديريت در راستای ایجاد جامعۀ مرفهيي که در آن منابع و خدمات عامه برای همگان قابل دسترس و حصول باشد، کار و فعاليت خواهند نمود. این پروگرام، با ترويج نمودن فرهنگ تحقیق، مطالعه، و فراهم نمودن زمينههاي آموزش عملي و كاربردي تلاش مينمايد تا در بهتر ساختن وضع رهبری، مدیریت، و آموزش نقش ارزنده را ایفا نماید.
ماموریت :
رسالت پروگرام مدیریت آموزشی كه در چوكات پوهنځي روانشناسي وعلوم تربيتي تأسيس گرديده است، عبارت از ارتقای دانش و افزایش مهارتهای علمي، تخصصي و مسلكي افغانها در عرصههای مدیریت آموزشی، رهبري، و مدیریت برای سازمانهاي آموزشي و نهادهاي تعليمي و تربيتي اعم از دولتي و خصوصی در جامعه ميباشد. این پروگرام مديران، رهبران و پالیسی سازان آیندۀ كشور را با روحیۀ مشارکت در فرايندهاي پلانگذاري، تحلیل اوضاع و ارزیابی موضوعات، و تصمیمگيريهاي معقول و تآمین ارتباط مثمر در امور تربیتي آماده میسازد. همچنان، این پروگرام، ساحۀ جدید مطالعه و تحقیق را برای ديگر پوهنتونهای افغانستان به منظور تربیۀ دانشمندان و کادرهای مورد نیاز با دانش و مهارتهاي لازم برای تمام سکتورهای عامه، خصوصی و مؤسسات، آماده خواهد كرد. رسالت عمده و اساسي ایجاد اين پروگرام ارزشمند، آموزش و تربيۀ مدیران متخصص و متعهد مورد نیاز سازمانها و ادارات و مؤسسات آموزشی دولتی و خصوصی و آشنا ساختن هرچه بیشتر آنها با استفاده از روشهای علمی اداره و مدیریت در ساحههاي کاری است، تا از اين طريق بتوانند مدیریت و رهبری را در دورههای مختلف تحصیلی و آموزشی در مؤسسات تحصیلی، تعلیمی و ادارات دولتي عهده دار بوده و امور مربوط را به شايستهگي به پيش برند.
نیازسنجی و ضرورت ایجاد پروگرام ماستری
مدیریت و رهبری آموزشی یکي از ضروريترين پروسههاي فعالیتهای تخصصی در مؤسسات تحصیلات عالي و نيمه عالي است، که هدف اصلی و اساسي آن مؤثرسازي و کاراتر کردن هرچه بیشتر عرضۀ خدمات آموزشی و اجرای ستراتیژیها و پالیسیهای مربوط به نهادها و سازمانهاي آموزشی از طریق برنامهریزی، سازماندهي، تصمیمگیری، هدايت و رهبری مساعد و مناسب در جهت نیل به اهداف آموزشی و تحصيلي از پیش تعیين شده ميباشد. بناً، توجه به نیازهای مسلکی و تخصصي وکمبود مدیران و متخصصان با صلاحیت و متعهد در دورههای مختلف تعلیمی و تحصیلی در وزارتهای تحصیلات عالی و معارف، ادارات عامه اعم از خصوصی و دولتی و ديگر نهادهاي مرتبط، ضرورت و اهمیت ایجاد پروگرام ماستری در اداره و مدیریت تربیتی را روشن میسازد.
جوامع بشري در شرايط امروزي به سرعت زياد در حال پيشرفت قرار دارند. اين پيشرفت و ترقي نتيجۀ توسعه و انكشاف تحقيقات ارزشمند علمي و دانش سودمند بشر بوده، كه جهان را تغيير داده است. پس به منظور رشد تغيير تعليم و تربيت و پيشرفت جامعه به تحقيقات علمي و ارتقاي سطح دانش افراد جامعه نياز است، كه بايد از آن استفاده صورت گيرد. چنانچه هدف عمدۀ تحقیقات علمی كشف حقايق، حل مشکلات، انكشاف و توسعۀ علم و دانش، برداشتن موانع از مسیر جوامع بشری، اصلاح كاستيها وكمبودها، و ارایۀ راه حلهاي معقول برای پیشرفت و ترقی است، زیرا پیشرفتها و شگوفاییهای امروزی که به چشم میخورد، نتیجۀ تحقیقات مستمر و دوام دار است، که امروز جهان در حال پيشرفت، در امنيت و صلح نسبي زندهگی میکند. پس آگاهی از تحقیقات علمی به منظور پیشرفت علم، دانش و تكنالوژي برای علما و دانشمندان رشتههای مختلف خیلی ضروری و با ارزش است؛ و بابکارگیری این پروگرام علمی نه تنها که معلومات و اطلاعات تازه و قابل اعتماد براي حل مشکلات اجتماعی و مسایل مختلف دیگر به دست میآید، بلکه تحقیقات انجام شده به وسیلۀ دانشمندان موجب پیشرفت و رشد جهان امروز نيز گردیده است. چنانچه رشد برقآسای علم ، پیشرفت و تكنالوژي سریعالسیر اکثریت از جوامع بشري به وسیلۀ كسب علم و تحقیقات علمی به وجود آمده و هیچ جامعهیی را نمیتوان سراغ كرد که بدون تحقیقات علمی و آموزش و پرورش پیشرفتی را نصیب گردیده باشد. بنابراین، افغانستان که از جنگ و بحرانهاي ناشي از آن شدیداً صدمه دیده و از همه جدیتر اين كه ساحۀ تعلیم و تربیه، که یکی از ارزشمندترین حوزههای حیات بشری پنداشته میشود، در نتيجۀ جنگ و دیگر آفات اجتماعی شدیدآ متضرر شده و امروز نتایج آن به چشم ديده ميشود. بدین منظورلازم است تا در ساحۀ تعليم و تربيه توجه بيش از حد صورت گيرد، زيرا به منظور بلند بردن سطح آگاهی و دانش مؤثر در اين چنین شرایط، جامعه افغانی نیازمند ایجاد مراکز علمی و تحقیقاتی ميباشد. خوشبختانه، باتوجه به تغییراتي که در افغانستان به وجود آمده ، و فرصت خوبی که فراهم گردیده است، نباید از دست برود. بدین منظور پوهنځي روانشناسی و علوم تربیتی با درک اين حقیقت تلاش نمود تا پروگرام ماستری را که ایجاد آن یکی از اهداف مهم در ستراتیژی وزارت محترم تحصیلات عالی جمهوری اسلامی افغانستان است، اقدام نماید. این پوهنځي قبلاً دارای پروگرام ماستری در دو رشته پيداگوژي و روانشناسي بوده ، كه در سال 1364هـ ش آغاز به فعاليت نمود و چند دوره فارغان را در دورشته متذكره به جامعه تقدیم نمود. اکنون هم شرایط ايجاد اين پروگرام مطابق به طرزالعمل نهادهای تحصیلی ممالك پيشرفته و همرديف عیار بوده است. اين پوهنځي از لحاظ كادرعلمي غني بوده و دارای يك کتابخانه مجهز و محل مناسب تدریس برای اين پروگرا بوده و دارای بوده محصلان زحمتکش و باتلاش ميباشد. بناًء، ایجاد پروگرام ماستری مدیریت آموزشی در پوهنځي روانشناسی وعلوم تربیتی که دیپارتمنتهای روانشناسی تربیتی، پیداگوژی، مدیریت آموزشی و دیپارتمنت مشوره و رهنمایی را در بر میگیرد، در پیشبرد اهداف وزارت تحصیلات عالی، ارتقای سطح علمی و مسلکی اداره چیان و معلمان کشور، خاصتاً بلند بردن مهارتهای مسلکی در رشتۀ پیداگوژی، تکنالوژی آموزشی، انکشاف نصاب تعلیمی و تحصیلی، روشهای تحقیق، روانشناسی آموزشی، رهبری و مدیریت تربیتی، پلانگذاری تربیتی، پالیسی سازی، نظارت و ارزيابي تربیتی وغیره نقش مهم را بازی خواهد کرد. باتوجه به این که امکانات و زمینۀ تحصیلات عالی در خارج از کشور بسیار محدود و برای ما غیر اقتصادی بوده و نیازمندیهای کشور را در شرایط فعلی مرفوع ساخته نمیتواند؛ لذا به منظور خودکفائی و بلندبردن سطح تحصیلات عالی و دانش مسلکی ایجاد ظرفیتهای جدید علمی در داخل کشور، ار تقای سطح تعلیم و تربیه و تحصیلی باکیفیت، پوهنځی روانشناسي و علوم تربيتي ایجاد پروگرام ماستری را مطابق به ستراتیژی وزارت محترم تحصیلات عالي ولایحۀ پروگرام ماستری و با در نظر داشت تکمیل شرایط آن، به پيش گرفته است.