درباره
چنانچه همه می دانیم افغانستان یک کشور اسلامی است وکافه ملت افغان به معتقدات دین مقدس اسلام یقین کامل وباور قاطع دارند. از آن زمانی که در قرن دوم هجری مردم ما تمام معتقدات پیشین را کنار ګذاشته پیروی دین مبین اسلام را اختیار نمودند: تا اکنون این دین هه بنیادها، عرصه ها و زوایای زندگی فردی واجتماعی مردم افغانستان را تحت تآثیر خود قرار داده است. وتا اعماق پندار وعمل ایشان ریشه دوانیده است.
پوهنځی شرعیات با سابقه طولانی در تاریخ کشور در واقع ادامه همان مدارس ومراکز علمی دولتی است که در طول تاریخ افغانستان وظیفه تربیه کادر های عدلی، قضایی وسایر ادارات مهم کشور را به عهده داشته اند. مانند «مدرسة شاهی علوم دینیه» در عهد سلطنت امیر عبدالرحمن خان. «بیت العلوم» در عهد حکمروایی امیر حبیب الله خان. «دارالقضاة الامانیة» و «مدرسة علوم شرعیة» در زمان سلطنت شاه امان الله خان و «مدرسة علوم شرعیة» در عهد زمامداری اعلیحضرت محمدظاهرشاه. چنانچه مدرسة علوم شرعیة که قبلا در دوره امانی در سال 1398 به هدف تربیه کادرهای قضایی ومدیران نظام عدلی وقضایی کشور تأسیس گردیده بود. مجددا در سال 1322 خورشیدی برای تعقیب همان اهداف، تآسیس گردید.
در سال 1329 دولت به وزارت معارف وقت، هدایت داد تا یک پوهنځی را در ساحه پرورش کادرهای علوم شرعی با معیارهای اکادمیک به نام پوهنځی شرعیات تآسیس نماید وبرای این منظور مرحوم داکتر محمد انس خان رییس وقت پوهنتون کابل موظف گردید که امور مقدماتی تآسیس پوهنځی شرعیات را سربراه نماید که به کوشش وهمت موصوف زمینه برای افتتاح رسمی آن آماده شد.
در شروع سال 1330 پوهنځی شرعیات به حیث اولین مرکز اکادمیک علوم شرعی وحقوقی و پنجمین پوهنځی پوهنتون کابل به همت و فعالیت علمی (4) تن استاد، وشمولیت (20) تن محصل از فارغین صنف دوازدهم مدرسة علوم شرعیة (مدرسة ابوحنیفة کنونی) افتتاح وبه فعالیت آغاز نمود.
در آن زمان پروگرام درسی پوهنځی شرعیات رامضامین شرعی وحقوقی تشکیل می داد ومحصلان یک پروگرام عمومی وجامع را در ساحات متذکره تعقیب می نمودند.
پوهنځی شرعیات از بدو تأسیس خود یک پروگرام عمومی را به پیش می برد یعنی در آن صرف یک رشته تحصیلی عمومی وجود داشت.
در سال 1345 بنابر ضرورت مبرم به تربیه کادرهای جوان از طبقه اناث، پوهنځی شرعیات تصمیم گرفت تا رشته تعلیمات اسلامی دختران را تأسیس نماید که تا فعلا دختران فارغ صنوف دوازدهم لیسه های عمومی از طریق امتحان کانکور عمومی به پوهنځی جذب می شوند و طی یک نصاب درسی به تحصیل می پردازند.
در سال تحصیلی 1349-1350 بخش تحصیلی اختصاصی پسران به دو رشته تحصیلی جداگانه (فقه وقانون) و(تعلیمات اسلامی) جدا گردید که فارغان مدارس از طریق امتحان اختصاصی کانکور به این دو رشته تحصیلی معرفی می گردند.
دوره تحصیل در مقطع لیسانس پوهنځی شرعیات بخش روزانه جهار سال ودر بخش شبانه پنج سال تحصیلی می باشد. محصلان پس از تکمیل موفقانه پروگرام دوره تحصیلی و تکمیل مونوگراف به حیث پایان نامه تحصیلی از پوهنځی فارغ می شوند ودر دوایر و موسسات عدلی و قضایی. حقوقی، څارنوالی ها، موسسات تعلیمی وتربیتی وسایر ارگان های اداری دولتی وغیر دولتی جذب می گردند.
پوهنځی شرعیات با درنظرداشت مارکیت کار به نیاز سنجی ها، همیشه توجه جدی داشته وبه کارایی وبهتر شدن نصاب درسی کوشیده است. در سال های 1389-1396-1397-1398 نصاب تحصیلی خویش را مورد تجدید نظر وبازنگری قرار داداه است که طبق پلان سال 1398 ریاست انکشاف برنامه های علمی وزارت تحصیلات عالی نصاب تحصیلی سه رشته (فقه وقانون، تعلیمات اسلامی و ثقافت اسلامی) پوهنځی شرعیات نهایی، چاپ و شامل نصاب تحصیلی ملی گردیده است بعد از منظوری مقام وزارت تحصیلات عالی رسما جهت تطبیق در سال 1399 برای مسوولین پوهنتون ها و موسسات تحصیلات عالی کشور که مجوز رشته های متذکره را دارا می باشند، توزیع گردید.
در سال 1398 در تشکیل حمائیوی وزارت تحصیلات عالی ایجاد دیپارتمنت فارغده دعوت برای ذکور واناث در تشکیل پوهنځیش شرعیات پوهنتون کابل صورت گرفت که در آن 4 بست کادر علمی گنجانیده شده است ودر سال 1400 اولین دوره جدید الشمولان ذکوردیپارتمنت دعوت از طریق امتحانات کانکور اختصاصی معرفی گردیدند ودر سال 1401 جدید الشمولان ذکور واناث از طریق کانکور معرفی گردیدند. درسال در سال 1402 به اثر پیسنهاد دیپارتمنت فقه وقانون وطی مراحل قانونی آن از طریق مراجع ذیربط ایجاد رشته فقه وقانون را برای ذکور واناث در بخش شبانه لیسانس مقام محترم وزارت تحصیلات عالی منظور نموده وبرای سال 1403 جذب جدیدالشمولان در این رشته صورت خواهد گرفت. پوهنځی شرعیات پوهنتون کابل دارای سه رشته تحصیلی فقه وقانون، تعلیمات اسلامی ودعوت در بخش روزانه می باشد.
علاوه به بخش لیسانس پوهنځی شرعیات درسال 1343 که محترم پروفیسوراستاد عبدالستار سیرت رییس این پوهنځی بود، شورای علمی پوهنځی تأسیس دوره ماستری در رشته قضائی را تصویب کرد و مراحل قانونی اش را طی نمود و (10) تن از فارغان شامل درس گردیدند ولی به علت مشکلات کمبود استاد و مشکلات مالی پس از یک سال این برنامه متوقف و شاملان آن به پوهنتون الازهرمصر معرفی گردیدند تا تحصیلات شان را تکمیل نمایند.
به بار دیگر به تاریخ 31/4/1347 مجلس استادان کمیته ای را موظف نمود تا کار احیای برنامه تحصیل ماستری را روی دست گیرند، کمیته در مورد، فعالیت های لازم را انجام داد و دوره ماستری برای مدت اندکی فعال ولی متاسفانه باز هم به أثر عوامل قبلی پس از اندک مدتی متوقف گردید.
درسال 1364 زمینه ایجاد برنامه ماستری در رشته فقه وقانون فراهم گردید که در آن به تعداد (14) تن محصل شامل گردیدند. تدریس مضامین توسط استادان محترم پوهنځی های شرعیات و حقوق پوهنتون کابل به پیش برده میشد که در سال 1367 به تعداد (6) تن پس از تکمیل تیزس و دفاع آن ازین رشته فارغ و متباقی بعداً به تکمیل و دفاع تیزس پرداخته اند.
درسال 1387 به اثر سعی و تلاش استادان و پیشنهاد ریاست پوهنځی شرعیات برنامه تحصیلی ماستری برای پوهنځی شرعیات مورد نظر قرار گرفت و پس از طی مراحل قانونی و منظوری جلالتمآب وزیر تحصیلات عالی وقت به تاریخ دوم ثور سال 1389 طی محفل باشکوهی به شرکت شخصیت های علمی و سیاسی داخل و خارج پوهنتون کابل توسط محترم سرور دانش معاون دوم ریاست جمهوری، دولت قبلی که در آن زمان سرپرستی وزارت تحصیلات عالی را به عهده داشتند افتتاح و به فعالیت آغاز کرد.
پوهنځی شرعيات پوهنتون کابل دارای دو برنامهٔ ماستري، هر يک: رشتهٔ «شريعت و قانون» و «تفسير و حديث» می باشد که تا اکنون چندین دوره فارغان را از هر دورشته به سویه ماستری به جامعه تقدیم نموده است همچنان ایجاد برنامه دکتورا در رشته فقه وقانون روی دست است که عنقریب شاهد افتتاح آن خواهیم بود وهمچنان کار بالای ایجاد برنامه های ماستری دعوت، عقیده وفلسفه و اسلام شناسی وبرنامه دکتورا در حدیث وعلوم حدیث جریان دارد.