د ارواپوهنې ډيپارټمنټ
الف) پېژندنه:
د ښوونې او روزنې پوهنځی چې په ۱۳۴۱ کال کې د کابل پوهنتون په چوکاټ او اډانه کې جوړ شوی و. په تشکیل کې یې د تربیتي ادارې تر نامه لاندې یو ډیپارټمنټ موجود و چې د ارواپوهنې او پیداګوژۍ موضوعات به په کې لوستل کېدل.
وروسته له ۱۳۵۲ کال څخه چې د ښوونې او روزنې پوهنتون له منځه ولاړ او محصلین یې د ادبیاتو او بشري علومو او ساینس په پوهنځیو پورې اړوند شول، د تربیتي ادارې ډیپارټمنټ یې د (مسلکي تعلیماتو) ډیپارټمنټ تر نامه لاندې د ادبیاتو او بشري علومو د پوهنځي په اډانه کې فعالیت ته دوام ورکړ. وروسته همدغه ډیپارټمنټ په ۱۳۵۸ کال کې دویم ځلي د ښوونې او روزنې د پوهنځي په نوم جوړ شو چې دوو د ارواپوهنې او پیداګوژي ډیپارټمنټونو په کې فعالیت درلود.
د ارواپوهنې د څانګې موخه په هغه وخت کې، تر ډېره د هېواد د پوهنې په برخه کې د ارواپوهنیزو خدمتونو وړاندې کول و. د دغه ډیپارټمنټ فارغانو کولای شوای چې د پوهنې په وزارت، دارالمعلمینونو او همدارنګه د رواني روغتیا په روغتونونو کې دنده ترسره کړي.
په هېواد کې مختلفو بدلونونو او څو لسیزو جګړو دا اړتیا را مخ ته کړه، چې د خلکو او ټولنې غوښتنو او په مختلفو برخو کې پرمختګ او انکشاف ته په کتو د ارواپوهنې ډیپارټمنټ د موخو په اړه بیا کتنه وشي؛ دا ځکه په اوسني عصر کې د ارواپوهنې علم ته له پاملرنې پرته، د ژوند په بېلابېلو اړخونو کې بدلون ناشونی دی، ځکه د ټولنې په مختلفو اړخونو کې بدلون، په وګړي(فرد) کې تغییر دی او په فرد کې تغییر، د هغه په چلن او کړو وړ کې د تغییر اړمن دی او د فرد په چلن کې بدلون، د ارواپوهنې د مفاهیمو د شناخت او اصولو محتاج دی. ارواپوهنه پخپل قلمرو کې د انسان په رواني ښکارندو د حاکمې قانون مندۍ، وړاندوینې، ستاینې، ښکاره کولو، کنټرول او د چلنونو، باورونو او د انسان د احساساتو په اړه بحث کوي او د فرد او ټولنې په رواني سلامتیا او لوړتیا کې ځانګړی رول لري. پر دې اساس د دې واقعیت په پوهېدو سره چې د هرې ټولنې پراختیا او پرمختګ، د هغې ټولنې د افرادو په رواني سلامت کې نغښتی دی. د ارواپوهنې د څانګې فارغان د دې وړتیا او قابلیت لري، چې د ارواپوهانو او سلاکارانو په توګه د رواني روغتیا په روغتونونو، د روږدو په روغتونونو، د ماشومانو د روزنې او اصلاح او په تحصیلي او ښوونیزو مرکزونو کې خدمت وکړي.
ب) موخې:
1. لیدلوری:
د لیسانس په کچه د داسې علمي فضاء را منځ ته کول چې په هغې کې زده کړه، چلن او د محصلانو مهارتونه د ارواپوهنې په برخه کې له غوره ښوونیز کیفیت څخه برخمن شي. پر دې اساس د ارواپوهنې ډیپارټمنټ به د ارواپوهنې په علم کې په روان درملنه، د روږدو درملنه، د چلن اصلاح، بدلون او ښوونیزو او تحصیلي مرکزونو کې توپیر لرونکو لیدلوریو ته ژمن وي.
2. ماموریت:
د ارواپوهنې په بېلابېلو حوزو کې په ځانګړې توګه د روان درملنې، مشاورې، د چلن اصلاح او ښوونیزو او تحصیلي مرکزونو په ساحې کې د ښوونیزو مهارتونو د پراختیا لپاره شرایط برابرول د ارواپوهنې اساسي رسالت ګڼي. په ورته حال کې ارواپوهنه د افرادو او ټولنې د روان سلامتیا ته د فردي او ټولنیز ژوند د لوړتیا او ښه والي په منظور ځانګړې پاملرنه لري.
3. بنسټي موخې:
په ارواپوهنه کې د لیسانس دورې موخه د ارواپوهنې د مفهمونو او اصولو زده کول، د محصلانو د ځواکمنتیا په منظور او د ژوند په مختلفو برخو کې د علم، چلن، اووړتیا او د هغو کارونه په وګړیز او ټولنیز ژوند کې ده. دغه ډیپارټمنټ لاندې موخې تعقیبوي:
د ارواپوهنې د اصولو او بنسټونو زده کول او د فردي او اجتماعي ژوند په مختلفو برخو کې له هغو څخه ګټه اخیستل.
د ارواپوهنې له نظریاتو او بېلابېلو کړنلارو سره اشنایي او د ژوند په بېلابېلو برخو کې له هغو څخه ګټه اخیستل.
په ازاد ډول د فکر کولو ځواک او د انتقادي فکر ډېرښت.
د ارواپوهنې په بېلابېلو حوزو کې د څېړنو د سرته رسولو وړتیا.
د ارواپوهنې له تجربو څخه د ګټې اخیستنې وړتیا.
د اروایي زیانونو په پېژندلو کې د مهارتونو را منځ ته کول او د هغو د درملنې وړتیا.
په چلن کې د اغېزمنو شرایطو او پېښو د پلټنې قابلیت او د هغو تحلیل.
د چاپیریال ساتنې او له هغه څخه د سمې ګټنې وړتیا.
د ځان او نورو د پېژندنې مهارت.
د افرادو رواني سلامت لپاره له امکانانو او ضرورتونو څخه د ګټې اخیستلو وړتیا.
د ارواپوهنې په ډيپارټمنټ کې د علاقې او معلوماتو د زیاتولو را منځ ته کول.
له ځانښودنې، تعصب او پر نورو له ځان تپنې څخه کرکه کول.
له اجتماعي زیانونو څخه د تشخیص، مخنیوي او درملنې وړتیا.
د انسان د ودې له بېلابېلو دورو او پر هغو له اغېزمنو لاملونو سره بلدتیا.
ج. تحصیلي نصاب (تخصصي مضمونونه)
ګڼه |
د مضمون نوم |
کودنمبر |
کرېدېت |
ګڼه |
د مضمون نوم |
کودنمبر |
کرېدېت |
1 |
عمومي ارواپوهنه I |
PsEd101 |
4 |
۱۳ |
ټولنیزه ارواپوهنه |
PsEd312 |
4 |
2 |
کورنۍ ارواپوهنه او ټولنه |
PsEd121 |
2 |
۱۴ |
د رواني روغتیا مبادي |
PsEd303 |
4 |
3 |
د روږدېدا ارواپوهنه |
PsEd120 |
4 |
۱۵ |
د فردي توپیرونو ارواپوهنه |
PsEd323 |
2 |
4 |
تخصصي انگلیسی |
PsEd122 |
2 |
16 |
د ارواپوهنې تاریخ |
PsEd313 |
۲ |
5 |
روزنیزه ارواپوهنه |
PsEd202 |
4 |
17 |
د ارواپوهنې مکتبونه |
PsEd314 |
4 |
6 |
فزیولوژیکه ارواپوهنه |
PsEd206 |
4 |
18 |
د مشاورې فنون او لارښوونه |
PsEd |
4 |
7 |
داستثنایي ماشومانو ارواپوهنه |
PsEd209 |
4 |
۱۹ |
د شخصیت ارواپوهنه |
PsEd415 |
4 |
8 |
د ودې ارواپوهنه I |
PsEd207 |
4 |
۲۰ |
غیر عادي ارواپوهنه |
PsEd416 |
4 |
9 |
د زده کړې ارواپوهنه |
PsEd224 |
2 |
۲۱ |
د چلن د بدلون او اصلاح میتودونه |
PsEd419 |
4 |
10 |
د ودې ارواپوهنه II |
PsEd208 |
4 |
۲۲ |
په ارواپوهنه کې اندازه کول(ارواپوهنیزکچ مېچ) |
PsEd417 |
4 |
11 |
د احساس او ادراک ارواپوهنه |
PsEd210 |
4 |
۲۳ |
اروايي درملنه |
PsEd418 |
4 |
12 |
جنایي ارواپوهنه |
PsEd211 |
4 |
۲۴ |
سمینار |
PsEd426 |
5 |