د پوهنځي په اړه
د کیمیا اوسنی پوهنځی په ۱۳۲۱ کال کې د کابل پوهنتون د ساینس پوهنځي په اډانه کې د کیمیا د څانګې په توګه تاسیس او په فعالیت یې پیل وکړ. د طبيعي علومو د پوهنځي د جوړېدو خبره داسې مهال رامنځته شوه، چې له يوې خوا په منځنيو او عالي لېسو کې د زده کوونکو د زياتوالي له امله د استادانو کمښت او له بلې خوا د صنایعو نسبي پراختیا او پرمختګ ته په کتو د طبيعي علومو په بېلابېلو برخو کې د متخصصينو د کمښت موضوع مطرح شوه. له همدې امله د پورته اړتیاوو د پوره کولو لپاره ، دا پوهنځی د کابل پوهنتون د دریم پوهنځي په توګه د ساینس پوهنځی په نوم تاسیس شو، چې بیا وروسته د طبیعي علومو پوهنځي په نوم ونومول شو.
په هغه وخت کې محصلین په (کیمیا او بیولوژي) او (ریاضي او فزیک) څانګو کې زده کړې کولې. په ۱۳۴۸ کال کې د پوهنځیو په اکاډمیک جوړښت کې بدلون راغی، چې پر بنسټ یې په نصاب کې اصلاحات رامنځته شول او نصاب نور اختصاصي یا ځانګړي اړخونه خپل کړل، چې په پایله کې یې د فزیک، کیمیا، بیولوژي او ریاضي په څانګو کې جلا څانګې جوړې شوې. د یادولو وړ ده چې په ۱۳۴۹ کال کې د کیمیا څانګې په چوکاټ کې د صنعتي کیمیا، کیمیا او ریاضیاتو څانګې تاسیس شوې. د یادونې وړ ده چې په هغه وخت کې د کيميا ډيبارټمنټ د کيميا د انستيتوت په نامه يادېده.
د پوهنځۍ له جوړېدو مخکې د دې څانګې اړوند لابراتواري فعالیتونه د هغه مهال د عامه ګټو مدیریت کې ترسره کېدل. دغه مدیریت د هغه وخت د وسایلو او تجهیزاتو په کارولو سره د کورنیو او بهرنیو متخصصینو په واسطه د معدني او ساختماني موادو د تحلیل او تحلیل دنده ترسره کوله.
د ساینس پوهنځی له تاسیس وروسته، یاده ډيبارټمنټ له خپلو ټولو وسایلو او تجهیزاتو سره دغې نوې جوړې شوې مؤسسې ته ولیږدول شوه او د محصلینو د تطبیقاتو لپاره ترې کار واخیستل شو. د تطبیقاتو فعالیتونه د کیمیا د څانګې په ودانۍ کې چې پل باغ عمومي سیمه کې موقعیت لري، متمرکزې وې. په ۱۳۲۳ کال کې د کيميا توصیفي تحلیل لابراتوار او په ۱۳۲۴ کال کې د مقداري تحلیل او د غيرعضوي موادو د برابرولو لابراتوار او په ۱۳۴۰ کال کې د فزيکي کيميا لابراتوار، رامنځته شول. د پل باغ عمومي ودانۍ د پوهنځي د اړتیاوو د پوره کولو لپاره د لا پراختیا ظرفیت نه درلود نو له همدې امله پوهنتون په ۱۳۵۴ کې د نوي
ودانۍ د طرحې او ډيزان چارې پیل کړې. د دې ودانۍ ساختماني او منتاژ کارونه چې په عصري څیړنېز او تطبیقاتي لابراتوارونو، ، درسي خونو، ادیتوریم، دفترونونو او عصري زېرمتونونو سمبال وو ؛ په ۱۳۶۱ کال کې ختم کړل او ودانۍ د ۱۳۶۲ کال په پسرلي کې په رسمي ډول پرانیستل شوه.
د کیمیا پوهنځۍ د یوه جلا پوهنځي په توګه په ۱۳۹۲ کال کې د ساینس د پخواني پوهنځي د وړاندیز او د لوړو زده کړو وزارت د علمي چارو د انسجام ریاست په تایید او د لوړو زده کړو وزارت د رهبري شورا په منظورۍ د فزیکي او اکاډمیکو شرایطو بشپړولو له امله، د پوهنځي کچې ته پراختیا وکړه. د ۱۳۹۵ کال د اسد له ۱۰ څخه په رسمي توګه د جلا پوهنځي په توګه په فعالیت پیل وکړ.
د کیمیا پوهنځي فارغان توانېدلي چې د پوهنې وزارت په منځنیو او لوړو زده کړو مؤسسو کې د استادانو په توګه دنده ترسره کړي چې ښې پایلې یې درلودلي دي. سربیره پردې، د کیمیا په برخه کې د متخصصینو په توګه، دوی د هیواد په ټولو تولیدي مؤسسو کې خپلې دندې په ښه توګه ترسره کوي. همدارنګه د کانونو او صنایعو وزارت په لابراتوارونو کې د کیمیاوي موادو د تحلیل او تجزیې په برخه کې، د اوبو او برېښنا په وزارت کې د اوبو د تحلیل په برخه کې، د مالیې په وزارت کې د ګمرکونو اړوند لابراتوارونو او نورو تولیدي او تجزیوي رابراتورونو کې خپلې دندې په ښه توګه سر ته رسوي.